Podręcznik użytkownika APT



Version 3.1.3



Spis treści

1. Ogólne
1.1. Budowa systemu pakietów
2. apt-get
3. DSelect
4. Interfejs
4.1. Uruchamianie
4.2. Raport stanu
4.2.1. Lista dodatkowych pakietów
4.2.2. Pakiety przeznaczone do usunięcia
4.2.3. Lista nowych pakietów
4.2.4. Lista zatrzymanych pakietów
4.2.5. Ostrzeżenie o zmianie zatrzymanych pakietów
4.2.6. Podsumowanie
4.3. Wyświetlanie stanu przetwarzania
4.4. Dpkg
   

Pakiet APT składa się z dwóch części: z metody APT programu dselect oraz z programu apt-get będącego interfejsem linii poleceń. Obie części pozwalają na instalowanie i usuwanie pakietów oraz na pobieranie nowych pakietów z Internetu.

   

System pakietów Debiana zawiera sporą ilość informacji skojarzonych z każdym pakietem, zapewniających integralność pakietów w systemie. Najbardziej widoczną cechą systemu pakietów jest system zależności.

   

System zależności pozwala poszczególnym programom używać wspólnych elementów systemu, takich jak biblioteki. Upraszcza także umieszczanie rzadko używanych części programów w oddzielnych pakietach, tak aby zmniejszyć liczbę pakietów instalowanych przez przeciętnego użytkownika. Pozwala także wybierać programy odpowiedzialne za dostarczanie poczty, serwery X-ów itp.

   

Pierwszym krokiem potrzebnym do zrozumienia systemu zależności jest zrozumienie koncepcji prostej zależności. Prosta zależność oznacza, że dany pakiet do poprawnego działania wymaga zainstalowania innego pakietu.

   

Na przykład mailcrypt jest rozszerzeniem edytora emacs, umożliwiającym szyfrowanie e-maili za pomocą programu GPG. Bez zainstalowanego pakietu GPG, mailcrypt jest bezużyteczny, dlatego mailcrypt zawiera prostą zależność od GPG. Ma także prostą zależność od pakietu emacs, ponieważ jest rozszerzeniem emacsa, więc i bez emacsa jest równie bezużyteczny.

   

Inną ważną zależnością, którą należy zrozumieć, jest konflikt. Oznacza to, że dany pakiet może nie działać albo może być szkodliwy dla systemu, jeżeli razem z nim jest zainstalowany inny pakiet. Jako przykład rozważmy program odpowiedzialny za dostarczanie poczty (ang. "mail transport agent") taki jak sendmail, exim lub qmail. Nie jest możliwe jednoczesne zainstalowanie dwóch takich programów, ponieważ oba musiałyby nasłuchiwać na tym samym porcie sieciowym, żeby odebrać e-maile. Próba zainstalowanie obu poważnie uszkodzi system. Dlatego też wszystkie programy obsługi dostarczania poczty są w konflikcie ze wszystkimi innymi programami obsługującymi dostarczanie poczty.

   

Dodatkową komplikacją jest możliwość, że dany pakiet może udawać inny pakiet. Proszę rozważyć jako przykład, że exim i sendmail praktycznie rzecz biorąc są identyczne - oba dostarczają pocztę, oba mają wspólny interfejs. Dlatego też system pakietów daje im możliwość zadeklarowania, że oba są programami obsługującymi dostarczanie poczty.Tak więc zarówno exim, jak i sendmail deklarują, że dostarczają pakiet o nazwie mail-transport-agent, od którego mogą zależeć pakiety, wymagające do swojego działania programu obsługi poczty. Może to być bardzo mylące podczas próby ręcznego naprawiania zależności pakietów.

   

W dowolnym czasie pojedyncza zależność może być lub nie być spełniona przez obecnie zainstalowane pakiety. ATP próbuje rozwiązać zależności używając pewnej liczby algorytmów pomagających w wyborze pakietów do zainstalowania.

   

apt-get dostarcza prostego sposobu na zainstalowanie pakietów z linii poleceń. W przeciwieństwie do dpkg, apt-get nie posługuje się nazwami plików ".deb", lecz używa nazw pakietów i może zainstalować tylko archiwa ".deb" ze skonfigurowanych źródeł.

   

Pierwszą rzeczą [1], którą należy zrobić przed użyciem apt-get jest pobranie listy pakietów (ze źródeł wymienionych w pliku sources.list(5)), tak żeby APT wiedział, jakie pakiety są dostępne. Robi się to za pomocą polecenia apt-get update. Na przykład:

   
# apt-get update
Pob: http://ftp.de.debian.org/debian/ stable/binary-i386/ Packages
Pob: http://llug.sep.bnl.gov/debian/ testing/contrib Packages
Czytanie list pakietów... Gotowe
Budowanie drzewa zależności... Gotowe
   

Po zaktualizowaniu można użyć następnych poleceń:

   
upgrade

Upgrade spróbuje delikatnie zaktualizować cały system. Upgrade nigdy nie zainstaluje nowego pakietu ani nie usunie istniejącego pakiety, ani też nie zaktualizuje pakietu do wersji powodującej, że inny pakiet przestanie działać. Można używać tego polecenia codziennie do w miarę bezpiecznych aktualizacji systemu. Upgrade wypisze listę pakietów, których nie potrafił zaktualizować, co zazwyczaj oznacza, że zależą one od nowych pakietów lub są w konflikcie z innymi pakietami. Można wymusić instalację takich pakietów, używając do tego dselect lub apt-get install.

install

Install jest używane do instalowania pakietów przez podanie ich nazwy. Pakiet jest automatycznie pobierany i instalowany. Może być to użyteczne, gdy już zna się nazwę pakietu do zainstalowania i nie chce się uruchamiać graficznego interfejsu wyboru pakietów. Można podać dowolną liczbę nazw pakietów do zainstalowania - wszystkie będą pobrane. Install próbuje automatycznie rozwiązać problemy z zależnościami w podanych pakietach, wypisze podsumowanie i poprosi o potwierdzenie, jeśli zamierza zmienić cokolwiek innego niż pakiety podane jako jego argumenty.

dist-upgrade

Dist-upgrade powoduje całkowitą aktualizację systemu i jest zaprojektowany do uproszczenia aktualizacji z jednego wydania Debiana do kolejnego. Używa wyrafinowanych algorytmów do określenia najlepszego zbioru pakietów do zainstalowania, aktualizacji lub usunięcia, tak aby zaktualizować jak najwięcej pakietów w systemie do nowszego wydania. W niektórych sytuacjach, może być prościej użyć dist-upgrade niż ręcznie rozwiązywać zależności w programie dselect. Kiedy dist-upgrade zakończy działanie, można użyć programu dselect do zainstalowania pominiętych pakietów.

Jest ważne, aby dokładnie przyjrzeć się temu, co dist-upgrade zamierza zrobić, gdyż jego decyzje mogą czasami zdumiewać.

   

Zachowanie programu apt-get można kontrolować za pomocą opcji linii poleceń szczegółowo opisanych w stronie podręcznika ekranowego apt-get(8). Najbardziej użyteczną z nich jest -d, która nie instaluje pobranych plików. Jeśli system musi pobrać dużą liczbę pakietów, instalowanie ich może być niepożądane, jeśli coś pójdzie nie tak. Jeśli użyto -d, to pobrane archiwa można zainstalować, ponownie uruchamiając polecenie, które spowodowało ich pobranie, tym razem bez opcji -d.



   

[1] Aby używać serwera proxy, należy najpierw ustawić zmienną środowiskową http_proxy, proszę przeczytać sources.list(5)

   

Metoda APT dselect dostarcza kompletnego systemu APT w interfejsie użytkownika programu wyboru pakietów dselect. dselect może być użyty do wybrania pakietów przeznaczonych do zainstalowania lub usunięcia, a APT zainstaluje lub usunie te pakiety.

   

Aby włączyć metodę APT należy wybrać opcję "[A] Dostęp" w programie dselect , a następnie wybrać metodę APT. Użytkownik zostanie poproszony o skonfigurowanie listy źródeł, będących lokalizacjami, z których będą pobierane pakiety. Mogą być to strony internetowe, lokalne serwery lustrzane Debiana lub CD-ROM-y. Każde źródło może dostarczać tylko fragmentu pełnego archiwum Debiana, a APT automatycznie połączy je w kompletny zbiór pakietów. Jeśli używany jest CD-ROM, to dobrym pomysłem jest podanie najpierw jego, a potem podanie mirrorów umożliwiających dostęp do najnowszych wersji pakietów zawierających poprawki błędów. APT automatycznie użyje pakietów z CD-ROM-u zanim zacznie pobierać pakiety z Internetu.

   
  Ustawianie listy źródłowych lokalizacji dystrybucji

 Proszę podać bazowy URL dystrybucji Debiana.
 Obsługiwane schematy połączeń to: http ftp file

 Przykłady:
      file:/mnt/debian,
      https://deb.debian.org/debian,
      http://ftp.pl.debian.org/debian,


 URL [http://llug.sep.bnl.gov/debian]:
   

Ustawianie źródeł zaczyna się od pytania o bazową lokalizację Debiana. Domyślną wartością jest mirror HTTP. Następnie użytkownik jest pytany o dystrybucję do pobrania.

   
 Proszę podać znacznik dystrybucji do pobrania lub ścieżkę do pliku
 pakietów kończącą się znakiem "/". Zazwyczaj znacznikiem dystrybucji
 jest coś w rodzaju: stable unstable testing

 Dystrybucja [stable]:
   

The distribution refers to the Debian version in the archive, stable refers to the latest released version and unstable refers to the developmental version.

   
 Proszę podać komponenty do pobrania
 Zazwyczaj komponentem jest coś w rodzaju: main contrib non-free non-free-firmware

 Komponenty [main contrib non-free non-free-firmware]:
   

Lista komponentów jest listą pod-dystrybucji do pobrania. Dystrybucja jest podzielona ze względu na licencje oprogramowania: main (główna) zawiera pakiety zgodne z DFSG ("Wytycznymi Debiana w sprawie Wolnego Oprogramowania"),contrib i non-free zawierają pakiety, które zawierają restrykcje związane z ich używaniem lub rozpowszechnianiem.

   

Można dodać dowolną liczbę źródeł. Skrypt konfigurujący będzie kontynuował odpytywanie użytkownika dopóty, dopóki nie poda wszystkich źródeł, które chciał skonfigurować.

   

Przed rozpoczęciem używania programu dselect należy w menu tego programu wybrać "[U] Aktualizacja", abyzaktualizować listę dostępnych pakietów. To polecenie jest nadzbiorem polecenia apt-get update, zapewniającym programowi dselect dostęp do pobranych informacji o pakietach. "[U] Aktualizacja" musi być wykonana, nawet jeśli wcześniej uruchomiono apt-get update.

   

Następnie można wybrać pakiety do zainstalowania, używając opcji "[S] Wybór", a potem zainstalować te pakiety opcją "[I] Instalacja". Używanie metody APT czyni opcje "[C] Konfiguracja" i "[R] Usuwanie" bezużytecznymi, gdyż "[I] Instalacja" przeprowadza również te dwie operacje.

   

Domyślnie APT automatycznie usunie pliki pakietów (.deb), gdy tylko zostaną zainstalowane. Aby zmienić to zachowanie, proszę umieścić Dselect::clean "prompt"; w /etc/apt/apt.conf.

   

Metoda APT programu dselect i program apt-get dzielą wspólny interfejs. Jest to prosty system, który najpierw informuje użytkownika, co będzie zrobione, a następnie to robi. [2] Po wyświetleniu podsumowania informującego o tym, co będzie zrobione, APT wyświetla komunikaty dotyczące postępu przeprowadzanych operacji, tak żeby można było oszacować czas pozostały do ich zakończenia.

   

Przed każdą operacją, z wyjątkiem update, APT przeprowadza pewne akcje przygotowujące wewnętrzny stan. Sprawdza również stan systemu. Te same operacje można przeprowadzić w dowolnej chwili, uruchamiając apt-get check.

   
# apt-get check
Czytanie list pakietów... Gotowe
Budowanie drzewa zależności... Gotowe
   

Pierwszą rzeczą, którą robi, jest wczytanie wszystkich plików pakietów do pamięci. APT używa buforowania, tak żeby przyspieszyć tę operację przy następnym uruchomieniu. Jeśli nie znajdzie niektórych plików pakietów, to wypisze ostrzeżenie, a te pakiety zignoruje.

   

Końcową operacją jest szczegółowa analiza zależności w systemie. Sprawdzana jest każda zależność każdego pakietu zainstalowanego lub rozpakowanego. W razie wykrycia problemów z zależnościami apt-get wypisze odpowiedni komunikat i odmówi dalszego działania.

   
# apt-get check
Czytanie list pakietów... Gotowe
Budowanie drzewa zależności... Gotowe
Należy uruchomić "apt --fix-broken install", aby je naprawić.
Następujące pakiety mają niespełnione zależności:
  9fonts: Wymaga: xlib6g ale nie jest zainstalowany
  uucp: Wymaga: mailx ale nie jest zainstalowany
  blast: Wymaga: xlib6g (>= 3.3-5) ale nie jest zainstalowany
  adduser: Wymaga: perl-base ale nie jest zainstalowany
  aumix: Wymaga: libgpmg1 but ale nie jest zainstalowany
  debiandoc-sgml: Wymaga: sgml-base ale nie jest zainstalowany
  bash-builtins: Wymaga: bash (>= 2.01) but 2.0-3 is installed
  cthugha: Wymaga: svgalibg1 but it is not installed
           Wymaga: xlib6g (>= 3.3-5) ale nie jest zainstalowany
  libreadlineg2: Jest w konflikcie z: libreadline2 (<< 2.1-2.1)
   

Powyższy przykład przedstawia system mający wiele problemów, włączając to poważny problem z libreadlineg2. Każdy pakiet mający niespełnione zależności jest wypisywany w osobnej linii razem z niespełnionymi zależnościami. Podane jest również krótkie wyjaśnienie dotyczące przyczyny problemu.

   

Są dwie przyczyny, z których powodu system może być zepsuty w powyższy sposób. Pierwszą jest to, że dpkg podczas aktualizacji systemu nie zauważył jakiejś subtelnej relacji między pakietami[3]. Drugą przyczyną jest wystąpienie błędu w czasie instalowania pakietu. W takim przypadku pakiet może być rozpakowany, mimo że pakiety od niego zależące nie są zainstalowane.

   

Druga przyczyna jest o wiele mniej poważna niż pierwsza, ponieważ APT wymusza pewne więzy integralności dotyczące kolejności instalowania pakietów. W obu przypadkach przekazanie programowi apt-get opcji -f wymusi na APT znalezienie rozwiązania umożliwiającego mu kontynuowanie działania. Metoda APT programu dselect zawsze przekazuje opcję -f, aby móc kontynuować po wystąpieniu błędu w skryptach opiekunów pakietów.

   

Jednak gdy opcja -f jest używana do poprawienia zależności w poważnie uszkodzonym systemie (pierwsza z opisanych wyżej przyczyn), możliwe jest że albo od razu zwróci błąd, albo nie powiedzie się sekwencja instalowania pakietów. W obu przypadkach należy poprawić zależności ręcznie, używając do tego dpkg (być może przekazując mu opcje wymuszające "--force-..."), w takim stopniu, aby umożliwić działanie systemowi APT.

   

Przed rozpoczęciem przetwarzania apt-get wyświetli raport zawierający informacje o tym, co będzie zrobione. W ogólności raport ten zależy od typu wykonywanej operacji, jednakże występuje w nim kilka elementów wspólnych dla wszystkich typów. We wszystkich wypadkach wyświetlane są informacje o końcowym stanie, brana jest pod uwagę opcja -f, a także wszystkie istotne działania wykonywanego polecenia.

   

Podczas pobierania archiwów i plików pakietów APT wyświetla serię komunikatów o stanie.

   
# apt-get update
Pob:1 http://ftp.de.debian.org/debian/ stable/main Packages
Pob:2 http://llug.sep.bnl.gov/debian/ testing/contrib Packages
Traf http://llug.sep.bnl.gov/debian/ testing/main Packages
Pob:4 http://ftp.de.debian.org/debian/ unstable/binary-i386/ Packages
Pob:5 http://llug.sep.bnl.gov/debian/ testing/non-free Packages
11% [5 testing/non-free `Oczekiwane na nagłówki' 0/32.1k 0%] 2203b/s 1m52s
   

Linie zaczynające się od Pob: są wypisywane, kiedy APT zaczyna pobierać plik, a ostatnia linia oznacza postęp pobierania. Pierwsza wartość podana w procentach określa całkowity procent pobierania wszystkich plików. Niestety rozmiar plików Package nie jest znany, tak więc apt-get update estymuje procent wykonanego pobierania, co powoduje pewne nieścisłości.

   

Następna sekcja linii statusu powtarza się dla każdego wątku pobierania, oznacza przeprowadzanie operacji i podaje kilka użytecznych informacji na temat tego, co się dzieje. Czasem sekcja ta zawiera komunikat Tworzenie procesu potomnego, co oznacza, że system operacyjny ładuje moduł pobierania. Pierwszym słowem po znaku "[" jest liczba pobrań, dokładnie taka jaka jest pokazana liczba linii historii pobrań. Następnie w skróconej formie wyświetlana jest nazwa pobieranego obiektu. W przypadku archiwów nazwa ta będzie zawierać nazwę pobieranego pakietu.

   

W pojedynczych cudzysłowach podawany jest komunikat wskazujący na postęp tworzenia połączenia pobierania danych. Zazwyczaj postęp ten jest sekwencją zdarzeń od Podłączanie przez Oczekiwanie na nagłówki do Pobieranie lub Wznawianie. Końcową wartością jest liczba bajtów pobranych ze zdalnego serwera. Kiedy tylko pobieranie się rozpocznie, wartość ta jest wyświetlana jw formacie typu 102/10.2k, co oznacza, że pobrano 102 bajty, a oczekuje się jeszcze pobrania 10.2 kilobajtów. Aby zaoszczędzić miejsce, całkowity rozmiar jest zawsze wyświetlany jako w postaci 4-znakowej. Po rozmiarze następuje procentowy wskaźnik postępu pobierania danego pliku. Przedostatnim elementem jest bieżąca średnia prędkość pobierania, która jest aktualizowane co każde 5 sekund i odzwierciedla tempo pobierania w tym okresie. W końcu wyświetlany jest estymowany czas pobierania, regularnie aktualizowany i odzwierciedlający czas pozostały do zakończenia pobierania przy założeniu utrzymania się pokazanego tempa pobierania.

   

Linia stanu jest aktualizowana co każde pół sekundy, aby na bieżąco informować użytkownika o postępie pobierania, podczas gdy linie "Pob:" są przesuwane w dół, gdy tylko zacznie się pobieranie nowego pliku. Ponieważ linia stanu jest ciągle zmieniana, wyjście programu nie jest odpowiednie do przekierowania do pliku. Aby usunąć linie stanu, należy użyć opcji -q.